Begrafenis van een neef van Trix, in het Groninger land. Een levensgenieter was hij, actief, creatief. Dan, op de camping, een hartstilstand en het is gedaan. Ineens, midden in het leven. Condoleren voor de dienst uit. Een groot gezin, kinderen en kleinkinderen. De verbijstering is nog van het gezicht van zijn vrouw af te lezen.
In de dienst in de vrijgemaakt gereformeerde kerk is wat mij het meest treft het moment waarop een kleindochter vastloopt na haar eerste zin. Hartstochtelijk snikt ze het uit, ondersteund door haar moeder. Tranen zuiveren de ziel, denk ik. Daarom alleen al zijn ze heilzaam. Het valt me op dat hier geen psalmen worden gezongen. De liederen zijn uit 'Opwekking' en er wordt veel gezongen, met herhaalde refreinen. Ik groeide op in de christelijke gereformeerde kerk, het zusje toch van de vrijgemaakte! Ik heb nog gestreden om psalmen ritmisch te mogen zingen. Aan 'Opwekking' waren we toen volstrekt niet toe. In de overdenking horen we dat onze neef nu bij Jezus is. En dat hij ons hier in de kerk wel ziet. Dat zou kunnen; dat wil ik graag geloven. Maar weten doe ik het niet. Ik heb geleerd het mysterie van ons leven en ons sterven maar te laten wat het is: een geheimenis. In deze dienst speelt Jezus de hoofdrol. Hij ziet ons allemaal, kent ons en houdt ons in zijn hand. Ik vind dat mooi, want als het zo zou zijn, neemt het veel verantwoordelijkheid van ons weg. Ik zie dat anders. Ik ben bezorgd over onze wereld en het mensdom. De VN-baas Guterres waarschuwde dezer dagen voor het ongekende nucleaire gevaar dat we als mensheid hebben gecreëerd. Hij zegt dat de wereld slechts één misverstand of misrekening verwijderd is van de nucleaire vernietiging. En dat is de wereld zoals wij als mensen die hebben gebouwd. Dan spreek ik niet eens van de vervuiling die we hebben aangericht en van het uitputten van onze natuurlijke bronnen. Dat alles heeft in mijn ogen niets met Jezus te maken. Ik kan me voorstellen dat het geloof dat Jezus de wereld in zijn hand heeft, kan helpen angsten te bedwingen. Maar reëler lijkt mij te erkennen dat we er als mensheid door de laatste decennia heen een bende van hebben gemaakt die we bovendien niet serieus van plan zijn op te gaan ruimen.
Na de gang naar de begraafplaats is er koffie voor wie daarvoor door een briefje bij de kaart is uitgenodigd. Zo'n briefje kregen wij niet. We glimlachen: we gaan ergens anders koffie drinken. Want om tegen 11 uur van huis gegaan, zijn we daar nu wel aan toe. Maar we hadden het kunnen weten: de horeca in het Groninger land en de maandag hebben geen goede match. We banjeren door centrum Ten Boer, rijden naar Ten Post, zoeken in centrum Loppersum en vinden ten slotte in Appingedam. Het is half vijf als we aan onze koffie zitten, maar wel op een uitgelezen mooie plek!
- - -