Man en vrouw, verschillen ...

Mannen komen van Mars, vrouwen van Venus
- Mannen zijn anders, vrouwen ook
John Gray, Het Spectrum B.V., 1992

Een boek, geschreven door een man, dat mogelijk bij mannen andere reacties oproept dan bij vrouwen. Mijns inziens geeft het toch een rake schets van een aantal belangrijke verschillen tussen mannen en vrouwen. Die verschillen te kennen, zal ruimte creëren voor meer begrip en geduld en kan helpen om relatieproblemen te overwinnen. Het boek is breedvoerig geschreven, wat mij betreft hier en daar zelfs langdradig, zeker in het laatste deel.

Marsbewoners zijn gericht op macht en prestatie. Ze houden van activiteiten buitenshuis en zijn geïnteresseerd in nieuws, weer en sport. Ze fantaseren over auto's, computers en techniek. Ze zijn individualistisch, gericht op zelfstandigheid en doelgericht. In problemen zijn ze oplossingsgericht. Als ze advies willen, vragen ze daarom. Ongevraagd advies wordt opgevat als kritiek en afwijzing.

Venusbewoners zijn sensitiever, meer gericht op het betrekkingsniveau. Ze steunen en helpen elkaar en ontlenen hun eigenwaardegevoel vooral aan hun relaties en gesprekken. Ze zijn dus erg contactgericht. Ze hebben een goede intuïtie en spelen gemakkelijk op de behoeften van anderen in. Ze geven vlot en ongevraagd adviezen.

Mannen en vrouwen
De man hecht eraan zichzelf te bewijzen en vat ongevraagde adviezen snel als een tekort aan vertrouwen op. De vrouw probeert echter gemakkelijk het gedrag van de man te beïnvloeden, geeft ongevraagd advies en kritiek en stelt zich zo op als opvoedster. Dit geeft de man het gevoel niet te voldoen en overheerst te worden en het blokkeert zijn ruimte om van zijn fouten te leren. Daarvoor zou vooral nodig zijn dat hij zich geaccepteerd en gewaardeerd voelt. Een man zal een vrouw pas om advies vragen, als hij niet de angst heeft dat ze kritiek zal uiten of zal proberen hem te verbeteren. Een man zal zichzelf niet veranderen als hij het gevoel krijgt oorzaak te zijn van een probleem. Hij zal zich veranderen als hij het gevoel krijgt daarmee het probleem op te kunnen lossen.
De vrouw wil over haar zorgen en problemen kunnen praten en dat niet in de eerste plaats om oplossingen te vinden, maar om gevoelens te delen. De man ervaart dit als een vraag om hulp en is in die situatie vooral geneigd oplossingen te gaan zoeken en aanreiken. Daardoor voelt de vrouw zich juist afgescheept en afgewezen. Ze heeft behoefte aan iemand die luistert en begrijpt en door ongevraagde oplossingen voelt ze zich niet serieus genomen.
De man trekt zich op zichzelf terug als hij onder spanning staat of problemen heeft. Als de vrouw hem in die situatie nodig heeft en dus geen rust gunt, ontstaan er conflicten en trekt hij zich steeds meer terug. De vrouw moet weten dat de man zijn problemen meestal zelfstandig oplost, anders dan op Venus: daar bespreekt iemand die problemen heeft die openhartig met een ander. Als de man voldoende vertrouwen voelt, zal hij, als hij uit z'n 'hol' terugkomt, misschien iets zeggen over z'n problemen en oplossingen.
De vrouw wil graag veel gezamenlijkheid. Ze heeft er moeite mee als de man zich in zijn hol terugtrekt. Daarom doet ze er goed aan ervoor te zorgen dat ze in die situatie voldoende eigen bezigheden en afleiding heeft. Als ze de behoefte van de man om zich terug te trekken kan accepteren, zal hij ruimte vinden voor meer gezamenlijkheid. Een vrouw onder spanning zoekt steun door zich te uiten en daarmee begrip te vragen. De man moet weten dat hij geen oplossingen moet bedenken, maar dat hij wel moet luisteren en proberen zoveel mogelijk van haar gevoel te begrijpen, ook als ze niet veel te vertellen heeft. De vrouw moet weten dat een man makkelijker luistert als hij zich niet verantwoordelijk of schuldig hoeft te voelen.
De man houdt ervan zich nodig te voelen. Dan zal hij zich van z'n beste kant laten zien. Voor een man is het soms moeilijk te leren geven, vooral aan degene om wie hij het meeste geeft. Als zij ongelukkig of teleurgesteld is, trekt hij zich dat persoonlijk aan en heeft hij snel het gevoel gefaald te hebben. Daarop zal hij zich terugtrekken.
De vrouw houdt ervan zich bemind te voelen, juist als ze onder spanning staat. Naar haar te luisteren is dan het beste wat de man geven kan. Voor een vrouw is het soms moeilijk te leren ontvangen. Venusbewoners zijn erg gericht op geven.
Mannen brengen met behulp van taal vooral informatie over, vrouwen vooral gevoel. Verder gebruiken vrouwen de taal om er al verkennend achter te komen wat ze zeggen willen (hardop denken), waar mannen zich in dezelfde situatie het liefst in hun hol terugtrekken. Venusbewoners gebruiken veel beeldspraak. 'We gaan nooit uit' betekent 'Ik heb zin om uit te gaan en samen iets te doen.' Dit soort beeldspraak wordt door mannen heel vaak opgevat als kritiek en daardoor verliezen ze hun vermogen tot geven. Mannen horen liever een direct verzoek. Dan zijn ze veel meer geneigd te doen wat hun partner wenst. Vrouwen moeten weten niet te moeten vragen of hun partner even 'kan', maar liever of hun partner 'wil'.
Voorbeeld:
Vrouw: Kun jij de aardappels even schillen?
Man (voelt zich geïrriteerd; natuurlijk kan hij aardappels schillen!): Ja (maar blijft gewoon doorgaan waar hij mee bezig is).
Vrouw: Dus je wilt het niet? Ach, laat ook maar ...
Beiden voelen zich nu gekwetst. Vraag een Marsbewoner liever of hij de aardappels zou willen schillen. Dat werkt nu eenmaal beter.
Mannen zijn net elastiekjes. Ze moeten zich af en toe los kunnen maken om daarna weer dichterbij te kunnen komen. Dat is een wisselwerking tussen de behoefte aan intimiteit en aan zelfstandigheid. Als de man afstand neemt, doet de vrouw er niet goed aan te proberen de intimiteit te herstellen. Doet ze dat toch, dan zal de man zich verder terugtrekken.
Vrouwen zijn net golven. Haar gevoel van eigenwaarde maakt een op- en neergaande golfbeweging door. Op een piek kan ze ineens omslaan en dan stort de golf neer. Het dieptepunt is geschikt voor een emotionele schoonmaak. Het is goed als de man haar juist daar ruimte biedt om te praten. De vrouw moet echter weten dat de man zal denken dat haar veranderde stemming door hem komt, terwijl het in feite haar natuurlijke golfbeweging is.
Zij heeft zorgzaamheid nodig, hij vertrouwen. Zij begrip en hij acceptatie. Zij respect en hij waardering. Zij toewijding, hij bewondering. Zij bevestiging en hij goedkeuring. Zij geruststelling, hij aanmoediging.

Gert Hardeman

P.S. 3 september 2008: Ik las 'Waarom mannen niet luisteren en vrouwen niet kunnen kaartlezen' van Allan en Barbara Pease (Het Spectrum Utrecht 2007 i.s.m. ECI). Ik zie het als een waardevolle aanvulling op en uitdieping van het hierboven beschreven boek.

Zie ook bij citaten

-