Twee weken later
Ze is er nog steeds. Ze is inderdaad een taaie, maar
toch, heel langzaam dooft haar vlammetje. Ik zei haar vanmiddag
maar weer eens dat ze langzaam maar zeker doodgaat. Ze is zo
goed in ontkennen. 'Ik weet niet', zei ze, 'het is voor
't eerst dat ik het meemaak.' De pastoor kwam en ze kreeg de
ziekenzalving. Ik begrijp nu dat die tegenwoordig is
gecombineerd met het 'bediend' worden. Ook vandaag begreep ze
die vernieuwing niet, twijfelde. Toen ik na afloop nog even met
haar doorpraatte, vroeg ze of ze nu 'gewoon bediend' was. Dat
heb ik bevestigd. 'Het is voor 't eerst dat ik het meemaak',
zei ze weer. Het voelde haar goed, zoveel was me wel
duidelijk.
Het was ook voor mij de eerste keer dat ik deze ceremonie
meemaakte en het ontroerde me zeer. Tranen liepen me over de
wangen. Ik schaam me daarvoor niet meer. Tranen zuiveren de
ziel, nietwaar? Heel rustig verschoof de pastoor het kastje,
stak daarop twee kaarsen aan, legde de bijbel erbij, het water
en de olie. De naaste familie kwam erbij. Aan Sina werd
uitgelegd wat er zou gebeuren en ze was er, weggedoken onder
haar dekens, helemaal bij. Daarna de rituelen: ze was erbij en
het was goed. Wat mooi als een stervende geen verdovende
medicatie nodig heeft! Ontroerend was het zalven met olie van
haar hoofd, haar oren, ogen, neus, mond, handen en voeten. 'De
ogen waarmee je zoveel hebt gezien, goed en kwaad, de handen
waar je als kind mee hebt gespeeld, waar je later mee hebt
gewerkt.' Zo kwam ze even dichterbij dan ooit, mens die ze was
en is, bijzonder mens, uniek. Voor mij voelde ze in die
momenten de meest bijzondere mens die ik heb gekend en zo voel
ik dat nog. Het is me een eer dat ik zoveel jaren contact met
haar heb mogen hebben. Haar zus, eerder net zo als de dood voor
de dood als Sina zelf, was er ook bij. Samen maakten ze het mee,
zij die allebei de begrafenis van hun eigen moeder niet bijwoonden
omdat ze de dood niet konden toelaten. Samen werden ze er
kennelijk klaar voor. Wat een rijkdom!
Toen ik vertrok, was de wereld maagdelijk wit door inderhaast
gevallen sneeuw, een prachtig gezicht. En de straten waren
spiegelglad.
- -