Mensen om mij heen merkten op veel aan de spreuken van Salomo te hebben. Ik heb ze vanmiddag gelezen, misschien voor het eerst wel het hele bijbelboek in één keer.
Wat opvalt, is dat het boek is opgebouwd uit schijnbaar los van elkaar staande collecties citaten, waarbij sommige citaten in verschillende collecties en zelfs in dezelfde terugkeren en herhaald worden. In de Spreuken moet de Wijsheid spreken, zoveel is wel duidelijk. En geld speelt ook een belangrijke rol. Voortdurende herhalingen in bijna of geheel gelijke bewoordingen maken echter moe en roepen bij mij juist twijfel op. Alleen dat wat niet logisch is, heeft immers die herhaling nodig? In sommige citaten kan ik mezelf goed vinden, in andere echter totaal niet.
Luister goed: Als je iemand plechtig beloofde zijn schulden te betalen, moet je je daar dan aan houden? Nee dus. Persisteer in de opvatting dat je het beloofde niet gaat doen en blijf dat zeggen aan degeen aan wie je beloofde, totdat die het opgeeft. (6 vs. 1 e.v.)
Bij rampen worden slechte mensen gedood, maar goede mensen zijn altijd veilig. (10 vs. 25)
Als je goed bent voor anderen, ben je goed voor jezelf, maar als je gemeen en oneerlijk bent, doe je jezelf kwaad. (11 vs.17)
Mensen die geld weggeven, worden steeds rijker, maar gierige mensen worden steeds armer. (11 vs. 24)
Alleen jijzelf weet wat je diepste verdriet is, en alleen jijzelf kent je grootste vreugde. (14 vs. 10)
Vriendelijke woorden geven mensen kracht om te leven, maar boze woorden maken mensen kapot. (15 vs. 4)
De Heer vernietigt de huizen van van mensen die zichzelf geweldig vinden, maar hij beschermt het bezit van mensen zonder macht. (15 vs. 25)
Als je goed en eerlijk leeft, zul je heel oud worden. Oud worden is een prachtig geschenk. (16 vs. 31)
Je moet altijd twee kanten van een verhaal horen, want dan weet je pas wie er gelijk heeft. (18 vs. 17)
Verstandige mensen worden niet snel boos. Mensen die fouten van anderen vergeven, krijgen respect. (19 vs. 11)
Wees niet zo dom om geld te lenen aan een onbekende (...) je ziet het nooit meer terug. (20 vs. 16)
Alleen een goede koning blijft lang heersen. (20 vs. 28)
Veel mensen willen steeds meer hebben, maar goede mensen geven alles weg. (21 vs. 26)
Je hebt meer aan waardering dan aan rijkdom, je hebt meer aan respect dan aan geld. (22 vs. 1)
Het kwaad dat je anderen aandoet, komt bij jezelf terug. (22 vs. 8)
Aarzel niet je kinderen te straffen. Ze zullen niet meteen sterven als je ze slaat. Als je ze straft, worden ze betere mensen. (23 vs. 13)
Pas als je in moeilijkheden bent, wordt duidelijk hoe sterk je bent. (24 vs. 10)
Red onschuldige mensen die ter dood veroordeeld zijn, doe je uiterste best om hun leven te redden. (24 vs. 11)
Eet honing, want dat is lekker en gezond. (24 vs. 13)
Als je vijand honger heeft, geef hem dan te eten, en als hij dorst heeft, geef hem dan te drinken. Want zo laat je hem zien dat hij straf verdient. (25 vs. 21)
Bemoei je niet met de ruzie van anderen. Dat is net zo dom als een hond zomaar aan zijn oren trekken. (26 vs. 17)
Je hebt meer aan iemand die zegt wat je verkeerd doet, dan aan iemand die zwijgt omdat hij van je houdt. (27 vs. 5)
Mensen worden wijzer door met elkaar om te gaan, net zoals messen scherper worden door ze aan elkaar te slijpen. (27 vs. 17)
Als je je niet houdt aan de wet, luistert de Heer niet naar je gebed. (28 vs. 9)
Iemand die een ander vermoord heeft, zal zelf willen sterven. Houd hem niet tegen. (28 vs. 17)
Als je arme mensen geld geeft, zul je het altijd goed hebben, maar als je hen voorbijloopt, krijg je ellende. (28 vs. 27)
Als je alleen maar aardig bent voor iemand, ben je niet eerlijk en bedrieg je hem. (29 vs. 5)
Er is meer hoop voor dwazen dan voor mensen die altijd meteen beginnen te praten. (29 vs. 20)
En de laatste van het Spreukenboek: Goede mensen haten slechte mensen, en slechte mensen haten goede mensen.
Zie ook mijn uittreksel van het bijbelboek Prediker.
- -